Kraina Otwartych Okiennic (Podlasie)

Kraina Otwartych Okiennic to szlak turystyczny na Podlasiu, na który składają się trzy podlaskie wsie – Trześcianka, Puchły i Soce. Ich wspólnym mianownikiem jest drewniana zabudowa z tradycyjnym zdobnictwem nie spotykanym w innych regionach kraju. Ornamentyka – którą tutaj możemy obserwować przede wszystkim na okiennicach (stąd nazwa szlaku), ale też na narożnikach czy fasadach domów, wiatrownicach, nad- i podokiennikach – nawiązuje do zdobnictwa stosowanego w rosyjskim budownictwie ludowym. Co istotne, budynki i zdobnictwo są oryginalne. Przy wielu do dzisiaj zobaczymy też wielkie drewniane stodoły i obory (w tylnej części podwórek) oraz studnie i pochylone nad nimi żurawie.

Kraina Otwartych Okiennic - Trześcianka — Kraina Otwartych Okiennic – Trześcianka

Kraina Otwartych Okiennic to stosunkowo młody szlak, który utworzony został z inicjatywy Pólnocnopodlaskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków w 2001 roku. Dzięki staraniom towarzystwa udało się zebrać środki i namówić właścicieli chat na odrestaurowanie zdobień sznycerskich i pokazanie ich światu. Od tamtej pory turyści przyjeżdżają na Podlasie do tych trzech wsi obejmujących szlak (Trześcianka, Puchły i Soce), szukają domów i fotografują „zza płota”, bo należy pamiętać, że nie jest to skansen a wciąż zamieszkałe domostwa.

Kraina Otwartych Okiennic - Soce — Kraina Otwartych Okiennic – Soce

Niestety, spotkacie tam również miejsca, które pokazują niezrozumienie części mieszkańców dla tradycji związanej z budownictwem na tym obszarze Podlasia – i tak na niektórych domach możemy obserwować współczesną wariancję na temat zdobnictwa (okiennice – motylki) czy aranżacji przestrzeni (mini stawik z pilnującym go Sfinksem), są też takie gdzie drewniane zdobienia pojawiają się na murowanym domu. Zobaczcie sami na tych dwóch zdjęciach poniżej. Na szczęście takich przykładów jest niewiele.

Współczesna interpretacja tradycyjnego stylu

Poza domami i ich zdobieniami, będąc w Krainie Otwartych Okiennic warto zwrócić uwagę na cerkwie. Zresztą w ogóle podróżując po województwie podlaskim, przyjrzyjcie się tym budowlom sakralnym, których jest tutaj dużo i każda inna. Ale wracając do cerkwi w Krainie Otwartych Okiennic. Zielona, centralnie osadzona we wsi Trześcianka cerkiew parafialna p.w. Św. Michała Archanioła pochodzi z II połowy XIX w. Z kolei cerkwi p.w. Opieki Matki Bożej w Puchłach musicie szukać nie we wsi, a na jej skraju. Jest zachwycająca, co widać już nawet na zdjęciach.

Kraina Otwartych Okiennic powinna znaleźć się na Waszej trasie w trakcie zwiedzania Podlasia. Szczególnie gdy wybieracie się w okolice Białowieży, albo gdy robicie objazd po regionie (wtedy nie przemykajcie szybko autem z Białowieży do Kruszynian czy Białegostoku, tylko wybierzcie dłuższą drogę przez wsie, w których poza Krainą Otwartych Okiennic niech waszą uwagę zwrócą cerkwie, których nie zobaczycie nigdzie w takich ilościach co na Podlasiu).

Wybierając się na Podlasie najlepiej nie planować intensywnego zwiedzania, bo tu po prostu nie ma aż takiej oferty. I nie musi być. Na szczęście. Bo na Podlasiu najlepiej się po prostu odpoczywa. W otoczeniu natury. Czas tu jakby płynie wolniej, nikt się nie spieszy, a cisza potrafi zaskoczyć.